Ένας τρόπος για τη διαφύλαξη της υστεροφημίας ενός προσώπου μετά τον θάνατό του και για την ενίσχυση διαφόρων κοινωνικών σκοπών με αποτελεσματικό τρόπο είναι η σύσταση ενός κοινωφελούς ιδρύματος.

Κοινωφελές ίδρυμα συστήνεται με διαθήκη ή με συμβολαιογραφική πράξη εν ζωή, στις οποίες θα πρέπει να ορίζονται:

• Οι κοινωφελείς σκοποί, οι οποίοι θα πρέπει να είναι συγκεκριμένοι και να αναφέρονται με σαφή τρόπο.
• Τα περιουσιακά στοιχεία, που πρέπει να είναι επαρκή για την εκτέλεση  των σκοπών.
• Τα μέλη της διοίκησης (Διοικητικό Συμβούλιο) του ιδρύματος. Τα μέλη της διοίκησης δεν είναι απαραίτητο να είναι συγγενείς ή κληρονόμοι του ιδρυτή.

Για να συσταθεί το κοινωφελές ίδρυμα πρέπει να εκδοθεί προεδρικό διάταγμα μετά την πρόταση του Υπουργού Οικονομικών και του κάθε φορά συναρμόδιου Υπουργού, ανάλογα με τον σκοπό του εκάστοτε ιδρύματος. Αν για παράδειγμα πρόκειται να δοθούν υποτροφίες σε φοιτητές, συναρμόδιος είναι ο Υπουργός Παιδείας, ενώ συναρμόδιοι μπορεί να είναι και περισσότεροι Υπουργοί. Η διαδικασία αυτή χρειάζεται πολλούς μήνες και είναι αρκετά τυπική.

Τελικά, αφού γίνει η δημοσίευση του προεδρικού διατάγματος στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως, συγκροτείται σε σώμα το όργανο διοίκησης του ιδρύματος και γίνεται αποδοχή της περιουσίας του.

Ένα ίδρυμα απολαμβάνει ισχυρών φορολογικών προνομίων. Μεταξύ άλλων, η αιτία θανάτου κτήση χρηματικών ποσών από μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα νομικά πρόσωπα που βρίσκονται στην Ελλάδα και (από 1-8-2017) στα κράτη-μέλη της ΕΕ ή στις χώρες του ΕΟΧ και επιδιώκουν σκοπούς κοινωφελείς υπόκειται σε φόρο, ο οποίος υπολογίζεται αυτοτελώς με συντελεστή 0,5%. Το ίδιο ισχύει και για τις δωρεές.

Ο προϋπολογισμός όμως, ο απολογισμός και ο ισολογισμός του ιδρύματος ελέγχονται κάθε έτος από τις κρατικές αρχές, ώστε να αποφεύγονται αυθαιρεσίες.

Συνοψίζοντας, ένα πρόσωπο, το οποίο θέλει να επιτύχει έναν φιλανθρωπικό σκοπό είτε όσο ζει είτε μετά τον θάνατό του, θα πρέπει να σκεφτεί σοβαρά τη λύση της σύστασης ενός ιδρύματος, ώστε η περιουσία που θα διαθέσει για τον σκοπό αυτό να μην υποστεί σημαντική φορολογική επιβάρυνση και να διασφαλιστεί απέναντι στους κληρονόμους και τους δανειστές του.